افزایش حداقل دستمزد چه تاثیری بر تورم میگذارد؟ مقایسه ایران و ژاپن

افزایش حداقل دستمزد چه تاثیری بر تورم میگذارد؟ مقایسه ایران و ژاپن

در هفته گذشته 2 خبر درباره افزایش حداقل دستمزد داشتیم یکی مربوط به ژاپن و دیگری مربوط به ایران، سیاست افزایش حداقل دستمزد برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور گرفته میشود که توی این مقاله میخواهیم دو کشور را که از نظر وضعیت اقتصادی تفاوت بسیار زیادی با یکدیگر دارند را مقایسه کنیم. با آکادمی ترید همراه باشید.

افزایش حداقل دستمزد باعث کاهش تورم میشود یا افزایش تورم؟

هفته گذشته بانک مرکزی ژاپن در اقدامی بی سابقه حداقل دستمزد را 5 درصد افزایش داد که بیشترین مقدار در سه دهه اخیر بوده است، اما علت این کار چه بود؟

ژاپن پس از ایالات متحده آمریکا و جمهوری خلق کمونیست چین سومین اقتصاد دنیا به حساب می‌آید که این روزها از لحاظ کنترل تورم نسبت به سایر کشورها در وضعیت بهتری قرار دارد، پس از پاندمی کرونا تقریبا تمام کشور های دنیا دچار تورم شدید شدند اما این تورم شدید جهانی کمترین تاثیر را بر اقتصاد ژاپن گذاشت، زیرا تا قبل از همه‌گیری کرونا ژاپن درحال دست و پنجه نرم کردن با تورم منفی بود و تورم جهانی که ناشی از پاندمی کرونا بود ژاپن را از تورم منفی بیرون کشید و نجات داد.

از این رو ژاپن برای برنگشتن به تورم منفی و حفظ تورم بالای 2 درصد مجبور به افزایش بی سابقه حداقل دستمزد شد تا شاید با این کار بتواند تقاضای کالا را در کشور بیشتر کند،

زمانی که حداقل دستمزد در یک کشور افزایش پیدا میکند میتواند باعث افزایش تقاضا برای کالا ها و در نتیجه گرانی و تورم کالا شود.

پس نتیجه میگیرم که هدف ژاپن از سیاست افزایش حداقل دستمزد، جلوگیری از کاهش تورم و حفظ آن در محدوده 2 درصد می‌باشد.

افزایش حداقل دستمزد در ایران:

اما برویم سراغ ایران، دومین خبری که در این هفته با آن مواجه شدیم افزایش 35 درصدی حداقل دستمزد در ایران بود که با نا‌رضایتی جامعه کارگری همراه بود.
با توجه به توضیحاتی که در بالا دادیم میدانید که افزایش حداقل دستمزد میتواند باعث افزایش تورم شود اما بیایید علت این موضوع را بررسی کنیم

چرا افزایش حداقل دستمزد باعث افزایش تورم میشود؟

افزایش تقاضا:

با افزایش حقوق، درآمد مصرف‌کنندگان افزایش می‌یابد که می‌تواند باعث افزایش تقاضا برای کالاها و خدمات شود. این افزایش تقاضا می‌تواند به افزایش قیمت‌ها (تورم) منجر شود.

افزایش هزینه‌های تولید:

افزایش حقوق ممکن است باعث افزایش هزینه‌های تولید شرکت‌ها و کسب‌وکارها شود که این افزایش ممکن است برای کاهش سوددهی و یا افزایش قیمت‌ها نقش داشته باشد.

اما مشکل کجاست که کشوری مثل ژاپن برای ایجاد تورم، بیشترین افزایش دستمزدی که در سه دهه اخیر دارد 5 درصد است اما کشوری مثل ایران مجبور به افزایش 35 درصدی حداقل دستمزد هست تا بتواند حداقل معیشت را برای گروه کارگر فراهم کند اما همین سیاست هم موجب افزایش بیشتر تورم میشود، شاید افزایش دستمزد در ایران خیلی موجب مصرف گرایی و افزایش تقاضا نشود اما قطعا روی افزایش هزینه تولید تاثیر میگذارد و نه تنها موجب افزایش تورم میشود بلکه میتواند موجب افزایش نرخ بیکاری هم شود.

به عنوان مثال اگر کارخانه ای 100 نفر نیروی کار داشته باشد زمانی که حداقل حقوق 35 درصد افزایش پیدا میکند مجبور میشود 35 نفر از کارمندان خود را اخراج کند تا بتواند بهای تمام شده کالای خود را همان قیمت قبل نگه دارد و اگر این کار را انجام ندهد مجبور به افزایش قیمت محصول خود میشود که این هم مشکلاتی را برای او به وجود میاورد از جمله ستاد گران فروشی تعزیرات و عقب ماندن از رقابت با هم صنف ها. پس در نتیجه افزایش حداقل دستمزد صد در صد نرخ بیکاری را افزایش خواهد داد.

افزایش نرخ بیکاری چه تاثیری بر تورم دارد؟

تا اینجا متوجه شدیم که افزایش دستمزد صاحبان کسب و کار را موجاب به تعدیل نیرو میکند تا بتوانند قیمت محصول تولیدی خود را رقابتی نگه دارند اما کاهش نیروی کار بر کاهش تولید اثر بسیار مهمی میگذارد زمانی که نیروی کار در کارخانه های تولیدی کمتر شود آن کارخانه محصول کمتری میتواند تولید کند در نتیجه عرضه آن محصول کم میشود و زمانی که عرضه کم یاشد قیمت کالا افزایش پیدا میکند و باعث گرانی و تورم میشود.

پس با این توضیحات متوجه شدیم افزایش حداقل دستمزد در کشوری که تورم بالایی دارد و به دنبال کنترل تورم و افزایش تولید و رشد اقتصادی است سیاست مناسبی نیست و پشت این سیاست دید اقتصادی وجود ندارد. 

اما راه حل چیست؟

برای بهبود وضعیت کلی اقتصاد قطعا آزاد کردن اقتصاد و جدا سازی بخش های مختلف اقتصادی از تحت مالکیت دولت بودن، تنها راه حل ممکن هست
اما اگر بخواهیم صرفا یک پیشنهاد برای این موضوع داشته باشیم که چگونه بدون افزایش دستمزد قدرت خرید را بالاتر ببریم شاید چاره کار این باشد که با کاهش نرخ بهره بانکی تاثیر مثبتی بر تولید بیشتر و در نتیجه عرضه بیشتر کالا ها بگذاریم، با کاهش نرخ بهره بانکی و ارزان شدن وام، تولید کنندگان بیشتری امکان تولید را پیدا میکنند و میتوانند در بازار عرضه رقابت ایجاد کنند و در نتیجه کاهش قیمت ها رو شاهد خواهیم بود.

کاهش نرخ بهره بانکی هم میتواند بر بیشتر شدن تولید و افزایش عرضه و در نتیجه کاهش تورم کمک کند هم میتواند بر افزایش اشتغال زایی تاثیر بگذارد اما افزایش حداقل دستمزد نه تنها بر افزایش تورم تاثیر میگذارد بلکه باعث کاهش اشتغال زایی و افزایش نرخ بیکاری میشود.

و اگر بدنبال یک راهکار برای افزایش اشتغال باشیم میتوان با کاهش ساعت کاری هر کارمند تعداد کارمندان را  بیشتر و اشتغال زایی را بیشتر کنیم به عنوان مثال اگر یک کارمند در هفته باید 40 ساعت کار کند این عدد را میتوان به 20 ساعت کاهش داد و برای انجام آن کار از دو نیرو استفاده کرد یعنی بجای افزایش حداقل دستمزد کاهش ساعت کاری را جایگزین کنیم با این روش هم اشتغال بیشتر میشود هم دستمزدها زیاد تغییر نمیکنند و تولید هم کاهش پیدا نمیکند.

ارادتمند شما علی روزبهانی

علی روزبهانی

علی روزبهانی، کارشناس حسابداری و دانشجوی ارشد اقتصاد با تخصص در تحلیل بازارهای مالی و اخبار اقتصادی، با گام‌های مطمئن به عنوان یک تریدر و تحلیلگر در دنیای مالی حرفه‌ای به پیش می‌رود. او در سال ۲۰۱۷ با ورود به دنیای کریپتوکارنسی و بازارهای مالی،تجربه‌های حرفه‌ای خود را در این زمینه ارتقا داد. علی روزبهانی، علاقه مند به تحلیل و درک عمیق از مسائل مختلف است و همواره به دنبال علت و چرایی هر موضوع می‌گردد. علاوه بر این، توانایی آموزش و به اشتراک گذاری دانش و تجربیات خود را داراست و اعتقاد دارد که به اشتراک گذاشتن اطلاعات و دانش، در بهبود وضعیت فردی و جمعی اثرگذار است.